Onbir ay çiçeğinin genel özellikleriKışın donmazsa tüm yıl yapraklıdır. Dal geliştirmez. Hafifçe yumrumsu, çok kısa bir ana gövdesi vardır ve genellikle toprak altında kalır. Yapraklar ve çiçek sapları tek tek dipten çıkar, gelişirler.Doğal yaşam alanı11 ay çiçeği Çin’in subtropikal iklimin hüküm sürdüğü güneybatı kesimlerinin dağlarında 500 metre – 3000 metre arası yükseklerde sis ormanı iklimine benzer hava şartlarının orman altı bitkisidir. Londra’dan bile daha az güneşli olan bölge yılın çoğu zamanı bulutlu ve yağışlıdır. En yağışlı aylar temmuz ile ağustos ayları, en az yağışlı aylar ise kış aylarıdır. Mart ayında hava ısınır, tabiat canlanır.Onbir ay çiçeği kışın yapraklarını döken ağaçlarla kaplı ormanlarda yoğun çürüntülü humus birikimli topraklarda ve aynı şekilde humus birikimli kaya çatlakları arasında yaşar.Çiçek açmasıGüneş doğduktan batana kadar şiddetli aydınlık olabilen yerlerde onbir ay çiçeği haziran ortasından ağustos sonuna kadar çiçeklenmeye ara verir. Yani gündüz süresi çok uzun olan yaz döneminde çiçek açmama eğilimi var. Fakat yetiştirdiğiniz yerin ışık alma şartlarına göre durum belli olmaz. Ayrıca yanlış toprak ve yanlış yerde tutma sonucu sadece baharda bahara çiçek açacaktır.Onbir ay çiçeğinin iklim uyumu, dayanıklılığı-12C derece soğuklara dayanabileceği söyleniyor. Pek sanmıyorum ama on bir ay çiçeği direkt rüzgar almadığı takdirde -7C dereceye kadar ciddi bir hasar görmez, bu kesin. İstanbul’da güneye bakan cephelerde kışın soğuktan hiç zarar görmez. Esas tehlike yaz sıcakları. Yaz boyunca kuzeye bakan esintili cephelerde olmalıdır. Bu şartta yazın 35-40C derece sıcak olan yerlerde bile sağlıklı gelişmeye devam eder.Onbir ay çiçeği yetiştirme şartları, evlerde bakımıİç mekanlarda daima serin nemli esintiler ister. Yoksa evde gelişimi durur ve bozulmaya başlar. Bahçelerde gölgeli serin yerlere daha uygundur. Sürekli hiç durmayan hava hareketleri sayesinde yazın şiddetli sıcak günlerde bile ciddi bir görmez. Şubat sonundan kasım sonuna kadar direkt güneşten ya da en azından öğle saatlerinin direkt güneşinden korumalısınız. Bahçelerde tam gölgeye uyum sağlar. Evlerde ise yeri şiddetli aydınlık olmak zorunda. Sadece direkt güneşten koruyun (kış hariç) ve sıcak olmayan odalarda havadar pencere kenarında tutun.Toprak ve saksı isteğiOnbir ay çiçeği tuzlu topraklara hiç uyumlu değildir. Yani toprağına hiçbir gübre katmayın. Hem humuslu hem son derece süzek toprak hazırlayın. orman kenarı karman çorman çalılık dibi çürüntülü toprağı tam uygundur. Bulamadığınız takdirde salon bitkilerine özel sade yapılı torf toprak kullanın. Ama tek başına değil: İri taneli dere kumu da lazım. 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü dere kumu karışımı mükemmel olacaktır.Saksı olarak (eğer amacınız onbir ay çiçeği fidelerini sadece mevsimlik yaşatmak değilse) tek fideye tek saksı kullanın. Saksı büyüklüğü ortalama ebatları şöyle: Derinlik 12cm, çap 14cm. Bunda aynı toprakta iki yıl kalacak.Onbir ay çiçeğine saksı toprak değişimi iki yılda bir gerekiyor. Aşağıda çoğaltılması kısmında anlattığım gibi gençleştirme ile birlikte yapın.Sulama ve bitki besini vermeYılın her zamanında onbir ay çiçeğinizi toprak üst yüzeyinde ciddi bir kuruma gördükçe sulayın. Kışın soğuk yerde duruyorsa toprağının tamamen kurumasına kadar sulamayın.Her sulamada mutlaka saksı alt deliklerinden bolca su çıkmalıdır. Daha az su kullanmak tuzlu topraklara hassas olan bitkilere büyük zarar verir.Bitki besini hassas salon bitkileri için olan genta, çiçek coşturan, vilmorin markaları gibi ama sıvı halde olanlardan kullanın. Genel kullanım çeşidinden. Sadece hızlı gelişim gördüğünüz zamanlarda 20 gün ara ile. Tavsiye dozaj ne ise siz onu üç misli düşük yapın. Bu önemlidir. Yoksa zararı olur.Fide üretimiHassas bir bitkidir. Sadece iki yılda bir toprak değişimi yapın. Ve bu esnada kökten ayırarak çoğaltın. Yani iki yılda bir defa gençleştirme istiyor. Yetiştirme şartlarınıza göre eğer yazın dinleniyorsa yaz sonunda, henüz canlanmaya başlamadan önce.. Eğer kışın dinleniyorsa kış sonunda, henüz uyanma başlamadan önce toprağından sökün ve ayırmaya uygun, güçlü yavruları ayırın. Ana bitkinin uzun ana kökünü sadece 3cm kalacak şekilde kesip kısaltın.Ayırma işleminden sonra mutlaka ⇒ köklendirme toprağı ve mini viyol saksı kullanın. Bir iki ay sonra, ne zaman yeni çıkaracağı yapraklarındaki gelişimin sürekli olduğundan eminseniz o zaman viyol saksıdan toprağını hiç dağıtmadan çıkarın ve esas saksısına yukarıda anlattığım gibi toprak karışımı ile dikin, sulayın.Zararlıları ve hastalıklarıOnbir ay çiçeğinin en belalı zararlısı mini beyaz sineklerdir. Derhal ilaçlamalısınız. İki gün arayla üç defa, sonra üç gün arayla iki defa ve sonra haftada bir defa devam edin. Tamamen yok olsalar bile ayda bir ilaçlamaya devam etmelisiniz. Diğer yaprak bitleri de musallat olur. Onları bir ilaçlamayla yok etmek mümkün. Ama mini beyaz sinekler ve yaprak içinde ilerleyen çizgi renkler oluşturan bitlerden kurtulmak için yukarıda anlattığım gibi bir program dahilinde tekrar tekrar ilaçlamak şart. En iyisi hiçbir yaprak biti yokken ayda bir ilaçlamaktır.Yapraklarda mantar hastalıkları oluyorsa sebep esintisiz yerlerde geceleri yoğun nem olması. Bunun önüne geçerseniz yapraklar hastalıklanmaz. Sulamaları da akşam yapmamalısınız. Aslında havadar dış mekanlarda bu tip sorunlar pek olmaz.Kök çürümeleri yanlış toprak ve yanlış sulama sebebiyle onbir ay çiçeğinde sık görülen problemlerdendir. Toprak hazırlamada dikkatli davranın. Sulamayı yukarıda anlattığım gibi bilinçlice yapmalısınız.